Sɛ·bɪs·mə

Een logische en consequente visie op de wereld en het leven



Beeld van God – deel 2

23 november
2010

De Bijbel lezen is voor veel mensen een lastige aangelegenheid. Ze weten niet welke teksten ze letterlijk moeten nemen en welke symbolisch bedoeld zijn, ze begrijpen niet welke leefregels cultuurgebonden en achterhaald zijn en welke ook in de huidige maatschappij nageleefd moeten worden, en ze kunnen de hoofd- en de bijzaken niet van elkaar onderscheiden. Voor een aantal andere mensen is de Bijbel een open boek zonder geheimen. Zij leven in de veronderstelling dat ze God kennen alsof ze direct in zijn ziel kunnen kijken en weten dan ook met absolute zekerheid te vertellen hoe hij vereerd wil worden en hoe de mens zich dient te gedragen om hem te behagen. Dergelijke opvattingen zijn echter lang niet altijd met elkaar in overeenstemming, en doordat het eigen gelijk blijkbaar belangrijker is dan nederigheid, is de christelijke kerk uiteen gevallen in talloze stromingen. Maar welke stroming verkondigt nu de ware identiteit van God?

Twistpunten

Het christenendom is zo´n tweeduizend jaar geleden ontstaan uit het Jodendom. In die tijd verkondigde Jezus dat hij de beloofde Zoon van God was, en hoewel de meeste joden deze boodschap als godslastering beschouwden, was er een kleine groep die overtuigd raakte van zijn gelijk. Nadat Jezus was heengegaan, verspreidde deze groep volgelingen zijn gedachtegoed over de wereld en ontstonden de eerste christelijke kerken. Het heilige boek van de joden, de Tenach, behielden zij, en aangevuld met een aantal verslagen over het leven van Jezus, een aantal brieven van zijn volgelingen en een openbaring over het einde der tijden, ontstond de Bijbel.

Hoewel er in die beginjaren ongetwijfeld enige onenigheid is geweest onder de eerste christenen, vormde het christendom lange tijd een vrij solide eenheid. Maar daar kwam verandering in toen een aantal wijze mannen na jarenlange Bijbelstudie het ware wezen van God tot in detail hadden doorgrond en tot een andere conclusie kwamen dan een aantal andere wijze mannen die na jarenlange Bijbelstudie het ware wezen van God tot in detail hadden doorgrond. De één wist absoluut zeker dat de Heilige Geest uitging van de Vader en de Zoon, terwijl de ander absoluut zeker wist dat de Heilige Geest slechts uit kon gaan van de Vader, via de Zoon. Bovendien ontstond er een verschil van mening betreffende de enige juiste manier van leven: de één was er heilig van overtuigd dat priesters volgens de Bijbel mogen trouwen, de ander was er heilig van overtuigd dat priesters ongehuwd dienen te blijven. Deze en een aantal andere twistpunten lagen in de elfde eeuw ten grondslag aan de eerste grote scheuring in de kerk.

Waardeloze verwijzingen

De rooms-katholieke Kerk en de Oosters-orthodoxe Kerk gingen vervolgens ieder hun eigen weg, enkel omdat zij teksten uit de Bijbel anders interpreteerden. Deze scheiding was niet uniek: in de eeuwen die volgden vonden er tientallen andere splitsingen plaats, wat heeft geleid tot talloze christelijke kerken en stromingen met elk een eigen gedachtegoed. Oud- en rooms-katholieken, Oosters- en Oriëntaals-orthodoxen en een variëteit aan protestanten aanbidden vandaag de dag naar eigen zeggen dezelfde God, maar op verschillende manieren. De één weet zeker dat God van vrouwen verlangt dat zij rokken dragen en de broek voor hen verboden mannenkledij is, de ander mag dragen wat hij wil en weet zeker dat God van mensen verlangt dat zij op gezette tijden geen voedsel tot zich mogen nemen, en weer een ander mag eten wat en wanneer hij wil en weet zeker dat God homoseksuelen haat.

De geschiedenis leert duidelijk dat al deze verschillende beelden van God in de loop der jaren uit elkaar geëvolueerd zijn. Het christendom begon met een oeridee in de tijd van Jezus Christus zelf, maar inmiddels is dit idee zodanig gedifferentieerd dat kerken op bepaalde aspecten lijnrecht tegenover elkaar zijn komen te staan. Iedereen is overtuigd van zijn eigen gelijk, maar ondertussen kunnen zij vanwege de vele tegenstrijdigheden in hun definitie van God en hun uiteenlopende gedragsregels voor een goed leven niet allemaal gelijk hebben. Voor de onderbouwing van elk van hun standpunten wijzen zij echter wel allemaal naar teksten uit de Bijbel, waarmee dus direct vast komt te staan dat een dergelijke verwijzing waardeloos is en de ware identiteit van God en de enige juiste manier om hem te dienen niet eenduidig uit de Bijbel zijn af te leiden.

Verzonnen

Iedere kerk interpreteert de Bijbel op geheel eigen wijze, en juist doordat zij allemaal hun visie baseren op informatie uit dit ene boek, is het onwaarschijnlijk dat één van de stromingen binnen het christendom God presenteert zoals hij waarlijk is. De Bijbel is immers geen heldere, onfeilbare bron van waarheid, maar een gebrekkige interpretatie op zich. Het is onmogelijk om uit Bijbelteksten af te leiden wie God in al zijn complexiteit werkelijk is, omdat deze teksten zelf al een vereenvoudigd beeld van God geven, dat bovendien is afgestemd op een andere tijd en cultuur. Het is alsof men een oude, verkleurde foto neemt, daar met de meest geavanceerde apparatuur een nieuwe foto van maakt, en vervolgens pretendeert de objecten op de foto beter, scherper, en driedimensionaal te kunnen waarnemen.

Is God één of een drie-eenheid? Kan de Heilige Geest uitgaan van de Vader en de Zoon of alleen van de Vader via de Zoon? Het zijn vragen die door niemand beantwoord kunnen worden, eenvoudigweg doordat God zich niet laat definiëren door een getalletje of een paar woorden. ‘Heilige Geest’, ‘Vader’ en ‘Zoon’ zijn verzonnen termen zijn die tot doel hebben om het wezen van God nader te verklaren: ruzie maken over wie van de drie wat precies kan, is even onnozel als een discussie over de vraag wie zou winnen in een gevecht, Jupiter of Zeus. Ieder antwoord is een goedbedoelde, menselijke poging om het goddelijk wezen te doorgronden, maar vasthouden aan één van deze antwoorden en het als onbuigzame waarheid verkondigen is een blijk van pure arrogantie en heeft niets met God te maken.

Bronnen:
nl.wikipedia.org/wiki/Kerkgeschiedenis
nl.wikipedia.org/wiki/Oosters_Schisma
nl.wikipedia.org/wiki/Portaal:Christendom

Zie ook het artikel Beeld van God

geplaatst onder Religie

Jouw reactie:

 


  • 2016
  • 2015
  • 2013
  • 2012
  • 2011
  • 2010
  • 2009
  • 2008

  • Privacy
    Disclaimer